कोरोना कालावधीमधील शिक्षण आणि विद्यार्थ्यांवरील निबंध-लेखन – निबंध | निबंध लेखन | हिंदी मध्ये निबंध | हिंदी निबंध | | हिंदी परिच्छेद

कोरोना कालावधीमधील शिक्षण आणि विद्यार्थ्यांवरील निबंध

काळासारख्या संपूर्ण जगावर कोरोना विषाणू फिरत आहे. या विषाणूचा परिणाम जगातील सर्व देशांच्या अर्थव्यवस्था, सामाजिक व्यवस्था, शैक्षणिक प्रणालीवर झाला आहे. आतापर्यंत जगात या विषाणूमुळे 7.91 लाखाहून अधिक लोक मरण पावले आहेत. तथापि, बरेच देश कोरोना विषाणूचा प्रभाव कमी करण्याचा प्रयत्न करीत आहेत. मुखवटे वापरण्याचे आणि लस लावण्याचे कामही सुरू केले आहे. परंतु कोरोना विषाणूचा शिक्षणाच्या क्षेत्रात होणारा परिणाम अत्यंत चिंताजनक आहे. शिक्षणाच्या क्षेत्राशी संबंधित प्रत्येक विद्यार्थ्यांसाठी ही वेळ अत्यंत कठीण आहे.

कोरोना कालावधीत शिक्षण प्रणाली-

कोरोना व्हायरसमुळे आज प्रत्येकजण असहाय्य आहे. कोरोना विषाणूचा प्रभाव कमी करण्यासाठी सरकारकडून वेळोवेळी लॉकडाऊन व्यवस्था केले गेले आहेत. ज्यामुळे प्रत्येक क्षेत्राची प्रगती ठप्प झाली आहे. याबरोबरच शिक्षण क्षेत्रातही अनेक बदल करण्यात आले आहेत. कुलूपबंदीच्या व्यवस्थेमुळे देशातील सर्व महाविद्यालये, शाळा व कोचिंग बंद झाले. यानंतर अनेक शाळा आणि शाळांनी ऑनलाईन वर्ग घेण्याचे ठरविले. महत्वाच्या नोट्स व प्रकल्प विद्यार्थ्यांना ऑनलाईन उपलब्ध करुन देण्यात येत आहेत.

विद्यार्थ्यांना विविध शैक्षणिक अ‍ॅप्सद्वारे वाचण्याची सोय केली गेली आहे. कोरोना साथीचा रोग यामुळे देशातील अनेक सरकारी परीक्षांनाही बंदी घातली आहे. तसेच, सीबीएसई दहावी आणि बारावीच्या परीक्षांसाठी 2021-22 आणि यूपी बोर्डाच्या 24 एप्रिलपासून सुरू होणारी कोणतीही निश्चित परीक्षा तारीख जाहीर केलेली नाही. दहावीच्या परीक्षा बर्‍याच राज्यांनी रद्द केल्या असून बारावीच्या परीक्षा पुढे ढकलण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. अशा परिस्थितीत विद्यार्थ्यांचा उत्साहही कमी होताना दिसत आहे. सत्र 2020-21 मध्ये, पदवीच्या पहिल्या आणि द्वितीय वर्षाच्या विद्यार्थ्यांना पदोन्नती देण्यात आली.

या वर्षे^(2020-2021) देशाची परिस्थिती लक्षात घेता शिक्षण क्षेत्रात कठोर निर्णय घेण्यात आला नाही. सध्या ऑनलाइन शिक्षण पद्धतीचा पर्याय म्हणून वापर करून विद्यार्थ्यांना अभ्यासाबाबत जागरूक ठेवण्यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. याशिवाय मानव संसाधन विकास मंत्रालयाने ई-लर्निंग प्लॅटफॉर्मदेखील सुरू केले आहे, ज्यामध्ये ई-पीजी पाठशाला, दीक्षा, ई-बस्ता, शोदगंगा, मुक्त शिक्षण संसाधनांचे राष्ट्रीय भांडार यांच्यामार्फत अभ्यास कार्य करता येईल.

कोरोना कालावधीमधील विद्यार्थ्यांवर परिणाम

सन 2019 मध्ये चीनमधून पसरलेल्या या विषाणूचा प्रादुर्भाव जगाने व्यापला. 2020 मध्ये भारतात पोहोचून, या विषाणूमुळे बर्‍याच लोकांचे कुटुंब आणि जीवन नष्ट झाले. ज्याच्या जीवनातील मुख्य लक्ष्य शिक्षण घेणे हे एक विद्यार्थी. कोरोना विषाणूमुळे प्रत्येक विद्यार्थी निराशाजनक परिस्थितीतून जात आहे. नवीन सत्रात प्रवेश घेऊ इच्छिणा Students्या विद्यार्थ्यांना मागील सत्राचा निकाल न मिळाल्याने प्रवेश मिळू शकला नाही.

तरी ऑनलाइन शिक्षण प्रणाली विद्यार्थ्यांचा उपयोग करून शिक्षणाशी जोडले जात आहे पण खेड्यात राहणारा विद्यार्थी. त्यांना ऑनलाईन शिक्षण प्रणालीचा लाभ मिळविणे अत्यंत अवघड झाले आहे. याखेरीज अशा विद्यार्थ्यांवर मानसिक ताणतणाव वाढताना दिसून येईल जे आपली कौशल्य दाखवू शकले होते. अनेक विद्यार्थ्यांनी क्रीडा स्पर्धा, सांस्कृतिक कार्यक्रमांच्या माध्यमातून आपले व्यक्तिमत्त्व वाढविण्यास सुरुवात केली, ते पुन्हा तिथेच थांबले.

याशिवाय कोरोना कालावधीत विद्यार्थ्यांना आभासी आणि ऑनलाइन शिक्षणाद्वारे अभ्यासामध्ये स्वातंत्र्य मिळण्याची संधीही मिळाली आहे. इंटरनेटवरील शिक्षणाशी संबंधित प्रत्येक विषयांच्या बाबतीत ज्ञान प्राप्त केले जाऊ शकते. विद्यार्थ्यांना त्यांच्या अभ्यासक्रमाव्यतिरिक्त इतर विषयांचा अभ्यास करणे शक्य आहे. प्राथमिक शाळांमधील तरुण विद्यार्थ्यांनी ऑनलाईन शिकणे हे सोपे काम नाही, यासाठी त्यांच्या पालकांनीही परिश्रम घेतले पाहिजेत.

अशा परिस्थितीत कोरोना कालावधीत शाळा, महाविद्यालये, विद्यापीठे बंद होईपर्यंत ऑनलाइन शिक्षणाला महत्त्व देणे फार महत्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांना शिक्षणाशी जोडण्यासाठी हा एक योग्य प्रयत्न आहे, जी आता सर्व मोठ्या विद्यापीठांमध्ये तसेच शाळा, प्रशिक्षण संस्थांमध्ये सुरू झाली आहे.

# संबंधित निबंध, हिंदी निबंध, हिंदी परिच्छेद, हिंदी निबंध.